Hedef Kitle ve Sosyo Ekonomik Statü (S.E.S.) Nedir?

Hedef kitle ve sosyo ekonomik statü (S.E.S.) başlıklarını çoğumuz duymuşuzdur. Pazarlama uzmanlarını vazgeçilmezi ve marka tarafına ilk sorulan sorulardandır bildiğiniz üzere. Bu arada ‘Hocam neden ayrı ayrı ele almadınız’ diyenleriniz olacaktır fakata sonuna kadar okuduğunuzda nedenini öğreneceksiniz.

En detayına kadar ineceğimiz bu içerikten sonra hedef kitleniz tanımlarken ‘Bakacağınız ne kadar da detay varmış’ diyeceksiniz ve hedef kitlenizi detaylı tanımlayacaksınız. Pazarlama aksiyonlarınızda umarım kullanırsınız. Dikkatle okumanızı tavsiye ederim.

Hadi başlayalım. İlk olarak anlamlarına bakalım sonra detaylarına.

Hedef Kitle Nedir?

Hedef Kitle, pazarlaması yapılacak olan ürün veya ürünlerin kim için ve ne için satılacağına yönelik oluşturulan istatiksel bilgilerdir. İnternetten veya fiziksel ürün satışı yapmak isteyen her kişinin satacağı ürünlere yönelik belirli bir hedef kitle belirlemesi gerekmektedir. Hedef kitle belirlerken özellikle markaların hedef kitle belirlemeye yönelik doğru adımlar atması çok önemlidir. Markanız için hedef kitle belirlerken atacağınız doğru adımlar ise beraberinde başarılı sonuçları ortaya çıkarır.

Pazarlama stratejilerinde hedef kitle kavramı her zaman için farklılık göstermektedir. Özellikle 60’lı ve 70’li yıllarda daha kitlesel ve toplumsal olarak üretilen ve pazarlaması yapılan ürünler artık daha kişisel ve bireysel olarak pazarlama ile hedefe sunulmaktadır. Bu da hizmetlerin ve ürünlerin hedefe daha rahat ulaşımını sağlayıp kâr payının daha da artmasını sağlamaktadır.

Reklamınızı olabildiğince çok kişiye ulaştırsanız bile herkes reklamınız ile ilgilenmeyecektir. Hatta çoğu insan bunu gereksiz bulacaktır. Çünkü ürün veya hizmetinizin hitap ettiği, ihtiyacını karşılayacak kitle değiller.

Daha az bütçe ile daha fazla dönüşüm için hedef kitlenizi çok iyi tanımalısınız.

Hedef Kitlenizi Net Bir Şekilde Tanımak İçin 3 Adım

1. Analiz Araçlarını Kullanın

• Web sitenizi kim ziyaret ediyor?
• Sosyal medyanızda kimler etkileşimde bulunuyor?
• Bu kişilerin ortak özellikleri nelerdir?

2. Mevcut Müşterileriniz İnceleyin

• Şu anda sizden kim satın alıyor?
• Ortak özellikleri neler?
• Yaş grupları neler?

3.Rakiplerinizi Analiz Edin

• Rakipleriniz kimi hedefliyor?
• Aynı kişiler ürün veya hizmetlerinizle ilgilenecek mi?
• Neden o kişiler olmalı ya da olmamalı?

Sosyo Ekonomik Statü (S.E.S.) Nedir?

Sosyo Ekonomik Statü (S.E.S.), insanları ekonomik ve sosyal statülerine göre gruplayabilmektir. A, B, C1, C2, D ve E isimleriyle altı gruptan oluşur ve size iş süreçlerinizi kolaylaştırma şansı yaratır.

Sosyo ekonomik statünün detayına geçmeden önce onun ne Sosyal Statü kavramına bir bakalım.

Sosyal Statü Nedir?

Sosyal statü, bir bireyin belirli bir toplum ve kültür içindeki konumu (toplumsal konum). Bireyin sosyal çevre ve sosyal organizasyon içindeki yerini belirler. Bu konum prestije dayanır ve beraberinde yaşam tarzı, haklar ve sorumluluklar getirir.

Sosyal statü ve ekonomik statü ayrılamaz olduğundan sosyo ekonomi olarak bir bütündür. Bir bireyin toplum içindeki sosyal statüsü arttığında genel anlamda kabul edilen gelir artışı doğrusal bağlamda ekonomik statüsünü doğrudan etkilemektedir. Birazdan göreceğiniz tablodan her bir bölümlemenin detaylarını okuyunca ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız.

Sosyo Ekonomik Statü (S.E.S.) Grupları

AEn ÜstSosyal elit tabaka, soylu aileler, serveti en az 2–3 nesilden gelenler, büyük sanayiciler, üst düzey yöneticiler ve ünlü serbest meslek sahiplerinden (doktor, avukat)BÜstün AltıYeni zengin olan bu grup, özel sektör yöneticileri, gazeteci, yazar, kamu üst düzey yöneticileri ve orta-büyük esnaftan oluşmaktadır.C1Ortanın ÜstüProfesyonel meslek sahipleri ve yöneticilerinden oluşan bu grup C2 ile beraber ülke genelinin büyük bir bölümünü oluştururlar.C2Ortanın AltıBeyaz yakalı çalışanlar (memurlar ve işçiler) ve küçük iş sahiplerinden (esnaf) oluşmaktadır.DAltın ÜstüMavi yakalı çalışanlar, kalifiye ve yarı kalifiye işçilerden oluşmaktadır.EAltın AltıKalifiye olmayan işçiler, vücutları ile çalışanlar (tarım işçileri, hamallar vb.), küçük esnaflar ve işsizlerden oluşmaktadır. Gelir ve eğitim seviyesi en düşük olan gruptur.

Sosyal Sınıf Belirleme Yöntemleri

Hedef kitleyi oluşturan bireylerin hangi sosyal sınıfa dahil olduklarının belirlenmesi gerekir. Bireylerin ait oldukları sosyal sınıfın belirlenmesinde 3 yöntem kullanılmaktadır.

1. Subjektif (Öznel) Ölçüm Yöntemi: Bu yöntemde kişinin toplum içinde kendi yerini nasıl değerlendirildiği nasıl algıladığı dikkate alınmaktadır.
2. Tanınmışlığa Göre Ölçüm Yöntemi: Bu yöntemde ise kişinin toplum içindeki tanınmışlık, ün, şöhret ve itibar dereceleri dikkate alınarak bir sınıflandırmaya gidilir. Kişinin kendini nasıl algıladığı değil, diğer kişilerin onu nasıl algıladığı dikkate alınmaktadır.
3. Objektif (Nesnel) Ölçüm Yöntemi: Objektif ölçüm yönteminde bir ya da birden fazla değişkenler dikkate alınarak sınıflandırma yapılmaktadır.

Büyüklüklerine Göre S.E.S. Grupları Dağılımı

Sosyo Ekonomik Statü (S.E.S.) Değişkenleri Nelerdir?

• Temel Demografik Özellikler
• Konut Sahipliği ve Kullanımı
• Çeşitli Eşya ve Araç Sahiplikleri
• Alışveriş ve Alışverişe İlişkin Tutumlar
• Temizlik Ürünleri Kullanımı
• Teknoloji Kullanımı
• Finansal Tutumlar
• Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma
• Kültürel Farklar ve Okurluk
• Boş Zaman Kullanımı ve Ev Dışı Faaliyetler

Daha farklı değişkenlerde sıralayabiliriz fakat şimdilik her bir grubu bu değişkenler etrafında değerlendireceğiz.

S.E.S. Grup Değişkenleri — Geçiş Alanları

Sosyo-ekonomik statü grupları statik değil dinamiktir. Her bir sosyo-ekonomik statü grubunun yüzdesi, belli oranda kendinden önceki bir üst ve kendinden sonraki bir alt sosyo-ekonomik statü grubuna dahildir. Her sosyo-ekonomik statü grubu ile izleyen grup arasında “geçiş alanları” vardır.

Hadi başlayalım hem değişkenleri hem de grupların kendi içlerinde yapısal özelliklerini inceleyelim. Herhangi bir pazarlama planınızda bu detaylar oldukça önemlidir.

(*** Olarak işaretli noktalar önemli olarak belirtilmiştir.)

A (En Üst) S.E.S. Grubu

• Genel nüfusun içinde çok azlardır (Tablo 2’de görüldüğü üzere). Büyük ölçüde ya tek başına yaşarlar ya da iki kişiler. Bu grup mutlak bir biçimde eğitimli, hem de çok iyi eğitimlidir, en az iki kuşaktır. Yarıya yakını çocuksuz. Çocukları olanların ise çok büyük ölçüde 1–2 çocuğu var. 1/3’ü on yıldan fazla bir yerde oturmuyor. İşin yanında eğitim de bu açıdan önemli bir gerekçe. Hanede iki kişinin çalışma oranı ortalamanın çok üstünde (%62). Türkiye genelinde bu oran oldukça düşük (%23). Kiracı olmayı reddetmiyorlar. Oturduğu eve sahip olma oranının en düşük olduğu grup.
• Evlerinde konfor standartları var. Salonda zemin parke ve avize ile aydınlanıyorlar. (Halı/kilim üçte bir oranında her grupta görülüyor.) İkinci evleri var ve bu daha çok yazlık amaçlı. Dayanıklı tüketim ürünleri konusunda seçici davranıyorlar. Fonksiyonelliğin yanında ileri teknoloji ürünlerini tercih ediyorlar. No-frost buzdolabı veya mikrodalga fırın sıkça görülüyor. Araç sahipliği çok yüksek. Genelde yeni araç alıyorlar ve sık sık araçlarını değiştiriyorlar.

Yazının tamamına haldunyildiz.com adresinden ulaşabilirsiniz.